Σάββατο 10 Οκτωβρίου 2015

5 συμβουλές που πρέπει να δίνουν οι φαρμακοποιοί σε ασθενείς που λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά

Οι φαρμακοποιοί μπορούν να συμβουλεύσουν τους ασθενείς, για τα θετικά και τα αρνητικά κάθε αντικαταθλιπτικού φαρμάκου, ώστε να μπορεί να επιλεγεί η κατάλληλη εξατομικευμένη αγωγή (σ.τ.μ. αυτή η δυνατότητα δίνεται μόνο σε χώρες όπου ο φαρμακοποιός έχει δικαίωμα συνταγογράφησης).

Η Mayo Clinic δημιούργησε έναν συμβουλευτικό οδηγό για να ενημερώσει τους παρόχους υγείας, σχετικά με τις διαφορές μεταξύ των φαρμάκων, αλλά και πως το κάθε φάρμακο μπορεί να επηρεάσει τον κάθε ασθενή. Τα φάρμακα που επιλέχθηκαν είναι:


Επιλεκτικοί Αναστολείς Επαναπρόσληψης Σεροτονίνης (SSRIs)
-Citalopram (Seropram)
-Escitalopram (Cipralex)
-Fluoxetine (Ladose)
-Fluvoxamine (Dumyrox) 
-Paroxetine (Seroxat)
-Sertraline (Zoloft)

Αναστολείς Επαναπρόσληψης Σεροτονίνης-Νορεπινεφρίνης (SNRIs)
-Desvenlafaxine
-Duloxetine (Cymbalta)
-Venlafaxine (Effexor)

Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά (TCAs)
-Amitriptyline (Saroten)
-Nortriptyline


Άλλα
-Bupropion (Wellbutrin)
- Mirtazapine (Remeron) 

Οι παρακάτω 5 ενδείξεις, που αφορούν τα προαναφερθέντα αντικαθλιπτικά, είναι αυτές που θα βοηθήσουν τον ασθενή στο να κατηγοριοποιήσει την επιλογή του. 

1. Αλλαγές στο βάρος

Μερίδα σθενών που παίρνουν αντικαταθλιπτικά, μπορεί να παρατηρήσουν αλλαγές στο βάρος τους. Οι πιθανότητες να συμβεί αυτό το γεγονός, εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό, από το τωρινό τους βάρος και μπορεί να παρατηρηθούν στο διάστημα μεταξύ 6 και 12 μηνών από την έναρξη χρήσης.

Ένα άτομο βάρους 68 κιλών, υπολογίζεται πως θα πάρει κατά μέσο όρο 1-1,5 κιλό με τις παρακάτω φαρμακευτικές ουσίες:

-Escitalopram
-Paroxetine
-Mirtazapine
- Amitriptyline
-Nortriptyline

Ενώ, θα χάσει κατά μέσο όρο 1 κιλό κάνοντας χρήση των:

-Buproprion
-Duloxetine

2. Σεξουαλική υγεία

Μερίδα ασθενών θα παρατηρήσει μειωμένη λίμπιντο ή δυσκολία να φτάσουν σε οργασμό κατά την συνουσία, μια παρενέργεια που παρατηρείται σχεδόν με όλα τα αντικαταθλιπτικά, αν και οι Επιλεκτικοί Αναστολείς Επαναπρόσληψης Σεροτονίνης, θεωρούνται ότι προκαλούν τις μεγαλύτερες αλλαγές στην λίμπιντο.

Σύμφωνα με τον συμβουλευτικό οδηγό της Mayo Clinic, μειωμένη λίμπιντο παρατηρούμε σε μεγαλύτερο βαθμό με την χρήση της παροξετίνης, ακολουθούμενη από την αμιτριπτιλίνη και την νορτριπτιλίνη. Οι έρευνες επίσης δείχνουν, ότι η ντεσβενλαφαξίνη δεν επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την στυτική λειτουργία σε ενήλικες με κατάθλιψη. Ενώ αντίθετα, η μπουπροπιόνη, είναι το μόνο αντικαταθλιπτικό που αυξάνει την σεξουαλική λίμπιντο και τα υπόλοιπα φάρμακα την επηρεάζουν σε πολύ μικρό βαθμό.


3.Αϋπνία ή υπνηλία

Τα περισσότερα αντικαταθλιπτικά δεν προκαλούν διαταραχές στον ύπνο, αν και κάποια μεταξύ αυτών, συνδέονται είτε με φαινόμενα αϋπνίας είτε υπνηλίας. Ασθενείς που παίρνουν μπουπροπιόνη εμφανίζουν φαινόμενα αϋπνίας, ενώ ασθενείς που παίρνουν μιρταζαπίνη, αμιτριπτυλίνη ή νορτιπτυλίνη εμφανίζουν συχνά υπνηλία.


4. Κόστος θεραπείας

Το κόστος θεραπείας είναι για τον ασθενή, ο καθοριστικός παράγοντας για το αν θα ακολουθήσει κάποια θεραπεία ή όχι.

Η παρακάτω ενδεικτική λίστα μπορεί να είναι ένα εργαλείο του φαρμακοποιού που θα βοηθήσει στην απόφαση του ασθενή (σ.τ.μ. οι τιμές διαφέρουν ανάλογα με την διάγνωση, τον γιατρό και τον ασθενή).

-Duloxetine (Cymbalta): 19,01 έως 61,12E/μήνα
-Venlafaxine (Efexor): 3,66 έως 21,74Ε/μήνα
-Escitalopram (Cipralex): 10,18 έως 32,70Ε/μήνα
-Bupropion (Wellbutrin): 13,92 έως 62,00Ε/μήνα
-Fluvoxamine (Dumyrox): 9,60 έως 19,20Ε/μήνα
-Mirtazapine (Remeron): 8,45 έως 30,70Ε/μήνα
-Sertraline (Zoloft): 6,41 έως 15,06Ε/μήνα
-Citalopram (Seropram): 11,94 έως 54,29Ε/μήνα
-Fluoxetine (Ladose): 5,97 έως 23,90Ε/μήνα
-Paroxetine (Seroxat): 7,40 έως 31,94Ε/μήνα
-Amitriptyline (Saroten): 1,82 έως 5,98Ε/μήνα

5. Διακοπή θεραπείας

Όταν οι ασθενείς διακόπτουν την θεραπεία εμφανίζουν συμπτώματα ίδια με αυτά του κοινού κρυολογήματος, όπως πονοκέφαλος, ναυτία και ζαλάδα. Η διακοπή των ουσιών όπως είναι η παροξετίνη, η βενλαφαξίνη, η ντουλοξετίνη ή η ντεσβενλαφαξίνη προκαλούν τέτοια συμπτώματα σε μεγαλύτερο βαθμό σε σχέση με άλλα αντικαταθλιπτικά. Σύμφωνα με την Mayo Clinic, το μόνο αντικαταθλιπτικό που δεν εμφανίζει καθόλου συμπτώματα μετά την διακοπή του είναι η φλουοξετίνη. Τα υπόλοιπα αντικαταθλιπτικά δεν εμφανίζουν συχνά τέτοια συμπτωματολογία μετά την διακοπή της θεραπείας.


Δευτερεύουσες παρενέργειες

Κάποιες άλλες παρενέργειες των αντικαταθλιπτικών είναι η δυσκοιλιότητα, η ναυτία, οι αυτοκτονικές τάσεις ή ιδεασμοί, προβλήματα κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, το σύνδρομο σεροτονίνης ή άλλες ανεπιθύμητες αλληπιδράσεις με φάρμακα.

Κάποιοι άλλοι παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη και να ενημερωθεί κατάλληλα ο ασθενής είναι ότι:

-H σιταλοπράμη μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στην καρδιά.
-Η φλουοξετίνη μπορεί να αλληλεπιδράσει με άλλα φάρμακα.
-Η φλουβοξαμίνη μπορεί να προκαλέσει δυσκοιλιότητα και ναυτία.
-Η παροξετίνη μπορεί να προκαλέσει προβλήματα κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης.
-Η σερτραλίνη μπορεί να προκαλέσει διάρροια.
-Η ντεσβενλαφαξίνη και η ντουλοξετίνη μπορούν να αυξήσουν την πίεση σε ασθενείς με υπέρταση.
-Η βενλαφαξίνη μπορεί να προκαλέσει ναυτία, δυσκοιλιότητα, προβλήματα στην καρδιά και ιδιαίτερα σε ασθενείς με υπέρταση.
-Η αμιτριπτυλίνη και η νόρτριπτυλίνη μπορούν να προκαλέσουν δυσκοιλιότητα και δεν είναι η προτεινόμενη θεραπεία για ηλικιωμένους ασθενείς.
-Η μπουπροπιόνη σχετίζεται με επιληπτικές κρίσεις.
-Η μιρταζαπίνη έχει αυξημένη βιοδιαθεσιμότητα, με αποτέλεσμα να δρα ταχύτερα σε σχέση με τα άλλα αντικαταθλιπτικά.


Πηγή: pharmacytimes.com
Μετάφραση: Σάντρα Χριστοδούλου